Aantal kinderen dat opgroeit in armoede daalt niet verder in 2018

Na een stijging in de crisisjaren daalt het aantal mensen dat in armoede leeft langzaam. De daling lijkt in de afgelopen twee jaar echter niet door te zetten. Vandaag schetste het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dit landelijke beeld op basis van hun nieuwste armoedecijfers over 2018. In 2018 leefden 264 duizend minderjarige kinderen in Nederland in een huishouden met een gezamenlijk inkomen onder de lage-inkomensgrens. Voor een eenoudergezin met twee kinderen betekent dit dat zij minder dan 1.600 euro per maand te besteden hadden in 2018. Bij een tweeoudergezin met twee kinderen was dat minder dan 2.000 euro.

Cijfers over Fryslân laten hetzelfde beeld zien. In 2018 groeiden 9.400 kinderen in Fryslân op in een gezin met een inkomen onder de lage-inkomensgrens. Dit komt neer op 7,5% van alle kinderen in Fryslân. Het onderstaande figuur geeft per jaar het aantal kinderen in Fryslân weer dat opgroeit in een gezin met een inkomen onder de lage-inkomensgrens. De tweede figuur laat per jaar zien hoeveel procent van alle kinderen in Fryslân zo opgroeit.

Opgroeien in armoede staat de gezonde ontwikkeling van kinderen in de weg. Armoede kan betekenen dat er geen geld is voor (gezond) eten, de huur van het huis, een schoolreisje, hobby of een kinderfeestje. Naast dit gebrek aan middelen heeft opgroeien in armoede voor kinderen zowel binnenshuis als buitenshuis ook een mentale impact en beïnvloedt het de ontwikkeling van het kind. Binnenshuis doordat stress door geldgebrek van de ouders de gezinsrelaties beïnvloed. Buitenshuis doordat kinderen niet mee kunnen doen met leeftijdgenootjes. Ze kunnen zich een buitenstaander voelen of zien voor zichzelf weinig toekomstperspectief.

Er is een grote behoefte aan meer kennis en een bredere blik om nu en in de toekomst tot structurele oplossingen te komen voor gezinnen die tijdelijk of langere tijd in armoede leven. Het Friese werkveld noemde dit als één van de aandachtspunten tijdens de Expertmeeting ‘Kinderarmoede, nu en later’ die het FSP op 5 december organiseerde. De behoefte aan structurele oplossingen is ook relevant voor de ambities vanuit de overheid. In het voorjaar van 2019 kondigde het kabinet een breed maatregelenpakket aan om kinderarmoede terug te dringen. De ambitie is om in 2021 nagenoeg alle kinderen in armoede in beeld te hebben of te bereiken. Dit vraagt overzicht en inzicht, zo constateerde het FSP in een eerder nieuwsbericht.

Hoe ontwikkelt kinderarmoede zich in de nabije toekomst? Deze vraag is aan de aanwezigen van de Expertmeeting gesteld. Daarbij zijn trends genoemd die medebepalend zijn voor hoeveel kinderen opgroeien in armoede in de toekomst en hoelang zij in die situatie zitten. Genoemde trends zijn onder andere de demografische veranderingen (het aantal kinderen in Fryslân), economische ontwikkelingen, het aantal vrijwilligers dat zich inzet bij een voedselbank of stichting en de keuzes rondom het armoedebeleid van gemeenten. Door vooruit te blikken op deze trends zijn er toekomstscenario’s te schetsen voor hoe kinderarmoede in Fryslân zich kan ontwikkelen. Hier blijft het FSP onderzoek naar doen.