CBS presenteert Monitor Brede Welvaart 2020

Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft op 20 mei de Monitor Brede Welvaart en Sustainable Development Goals 2020 gepresenteerd. In deze monitor, die voor de derde keer is verschenen, brengt CBS ´Brede Welvaart´ in Nederland in kaart. Die brede welvaart omvat niet alleen een economisch groeicijfer, zoals het Bruto Binnenlands Product, maar ook onder meer gezondheid, onderwijsniveau, natuurlijke leefomgeving en leefbaarheid. Het Fries Sociaal Planbureau wil de komende jaren een actieve rol spelen in het duiden en verdiepen van Brede Welvaart in Fryslân.

Het rapport heeft betrekking op het jaar 2019 en geeft dus geen inzicht in de impact die de coronacrisis heeft op de brede welvaart. Wel kunnen de resultaten gezien worden als een nulmeting die gebruikt kan worden om die effecten te duiden en de veerkracht van de samenleving inzichtelijk te maken.

Het samenvattende beeld van deze nationale monitor van het CBS is dat het wat betreft materiële welvaart, arbeid en welzijn goed ging met Nederlanders in 2019. Indicatoren die met deze thema´s te maken hebben steken gunstig af tegen zowel eerdere jaren als ontwikkelingen elders in Europa. Minder positief zijn de indicatoren die met natuur en milieu te maken hebben: fossiele energiereserves en biodiversiteit nemen af, CO2 emissies toe. Hernieuwbare energie neemt wel toe, maar toont nog een veel lager niveau dan andere Europese landen.

Het CBS heeft ook gekeken naar de verdeling van brede welvaart en daarbij vielen een aantal scheidslijnen op. De belangrijkste daarvan is die tussen hoger en lager opgeleiden. Bij lager opgeleiden vindt een stapeling van ongunstige uitkomsten plaats: bijvoorbeeld een lager inkomensniveau, een lagere tevredenheid met de woonsituatie, een kwetsbaarder gezondheid, een lager gevoel van veiligheid.

Dit derde Brede Welvaartsrapport is, net zoals de eerdere edities, gericht op een nationaal beeld voor Nederland. Het ligt echter voor de hand om juist brede welvaart, met zijn brede blik op ontwikkeling, ook op regionaal niveau te bestuderen. Dat is zeker interessant voor de provincie Fryslân, waar er een ogenschijnlijke tegenstrijdigheid is tussen economische welvaart en geluksgevoel: zie het FSP-onderzoek naar de zogenaamde Friese paradox. Het is daarom goed nieuws dat de monitor Brede Welvaart in het najaar van dit jaar ook in een geregionaliseerde variant verschijnt. Deze regionaliseringsslag is geïnitieerd door het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, dat ook het Regio Deal beleid coördineert. Het FSP zal de monitor brede welvaart vertalen, duiden en verdiepen voor overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties om zo te kunnen verduidelijken  hoe de brede welvaart in Fryslân zich ontwikkelt, en hoe die door middel van beleid kan worden versterkt.