Veiligheid is essentieel voor een leefbare omgeving. Sinds de coronacrisis staat veiligheid sterk in het teken van maatregelen om het coronavirus te beheersen en verspreiding te dempen. Daarbij gaat het ook om het voorkomen van maatschappelijke onrust over het coronavirus en naleving van de maatregelen. Een ander aandachtspunt zijn criminelen die zich snel hebben aangepast en die andere manieren en technieken inzetten om bijvoorbeeld mensen op te lichten. Wat zijn de (mogelijke) gevolgen van de coronacrisis voor de veiligheid in Fryslân?
Fryslân behoort al jaren tot de veiligste provincies van Nederland (FSP, 2019). In vergelijking met landelijk zijn de inwoners van Fryslân minder vaak slachtoffer en hebben zij minder last van overlast. Ook voelen zij zich veiliger, zowel in het algemeen als in de buurt. De FSP-monitor Veiligheid laat zien dat slachtofferschap van traditionele vormen van criminaliteit (geweld, diefstal, inbraak, vandalisme) daalt. In 2012 gaf ruim 14 procent van de inwoners van Fryslân slachtoffer te zijn geweest, in 2019 ruim 11 procent.
Ruim 37 procent van de inwoners van Fryslân ervaart overlast in de buurt (FSP, 2018). Dat is minder dan landelijk (43%). In Fryslân ervaart men in vergelijking met andere provincies weinig overlast. Overlast lijkt sterk samen te hangen met de stedelijkheid van de woonomgeving, sterker dan bijvoorbeeld leeftijd of geslacht. Het aandeel inwoners dat zegt veel overlast te ervaren, is in sterk verstedelijkte provincies als Noord- en Zuid-Holland beduidend hoger dan in minder verstedelijkte provincies als Zeeland, Drenthe en Fryslân. Verkeersoverlast is de grootste bron van overlast voor de inwoners van Fryslân. In 2019 gaf 28 procent aan hier last van te hebben. Het gaat met name om te hard rijden en parkeerproblemen.
Inwoners van Fryslân voelen zich in vergelijking met het landelijk gemiddelde veilig (FSP-monitor Veiligheid). In 2019 gaf één op de vier Friezen (25%) aan zich wel eens onveilig te voelen. Landelijk is dat bijna één op de drie (32%). Ook in de buurt voelen inwoners van Fryslân zich veilig. 11 procent van de inwoners van Fryslân voelen zich wel eens onveilig in de buurt, tegenover 14 procent landelijk.
Sinds de coronacrisis staat veiligheid sterk in het teken van maatregelen om het coronavirus te beheersen en verspreiding te dempen. Daarbij gaat het ook om het voorkomen van maatschappelijke onrust over het coronavirus en naleving van de voorschriften en maatrelen. Ook gebeurt er veel rondom veiligheid als het gaat om criminelen die zich snel aanpassen om andere manieren en technieken in te zetten om bijvoorbeeld mensen op te lichten (Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid). Dit zijn de (mogelijke) gevolgen van de coronacrisis op het thema Veiligheid:
Dalende criminaliteits- en slachtoffercijfers
In allerlei landen – waaronder Nederland – dalen de criminaliteitscijfers sinds de coronacrisis. Minder meldingen van inbraken, zakkenrollerij, fietsendiefstal. Mogelijke verklaring daarvoor is dat we ons minder in de publieke ruimte en in het uitgaansleven begeven. Dit geeft minder gelegenheden om slachtoffer te worden van criminelen. Ook de verkeersveiligheid lijkt toegenomen sinds de oproep om zoveel mogelijk thuis te blijven en thuis te werken. Daarmee wordt ook een daling verwacht van het aantal verkeersslachtoffers dit jaar.
Mogelijk meer overlast, nu we (meer) thuis moeten blijven
De oproep om zoveel mogelijk thuis te zijn en te blijven kan leiden tot meer overlast in de buurt. Mensen zijn aangewezen op de mogelijkheden in eigen huis en buurt. Dit vraagt ook dat we meer rekening houden met elkaar, ook als het mooi weer wordt en we de buitenruimte opzoeken. Dit kan mogelijk leiden tot grotere spanningen tussen inwoners die moeten werken en anderen die vrij zijn of (momenteel) zonder werk thuis zitten.
Mogelijke toename van onveilige thuissituaties en huiselijk en seksueel geweld
Verwacht wordt dat sinds de coronacrisis het aantal gevallen van huiselijk en seksueel geweld toeneemt. Vooralsnog is er nog significante stijging van het aantal meldingen van huiselijk geweld in Fryslân (Nieuwscheckers Universiteit Leiden, april 2020). Dit komt overeen met het landelijk beeld. Ondanks dat een significante stijging van het aantal meldingen uitblijft, is de verwachting dat er meer gewelddadige thuissituaties kunnen ontstaan. Onderlinge irritaties in een thuissituatie kunnen toenemen, wat kan leiden tot escalerende situaties. Daarnaast zijn er minder mogelijkheden om onveilige situaties te signaleren door scholensluiting, doordat gezinnen mogelijk minder goed in beeld zijn bij politie, en kwetsbare gezinnen soms geïsoleerder leven waardoor het herkennen van problemen lastiger wordt voor familie, vrienden en buren.
Maatschappelijke onrust bij een aanhoudende coronacrisis en overheidsmaatregelen
Om de crisis te beheersen is vertrouwen in overheid en instituties belangrijk. De FSP-monitor Sociale Samenhang laat zien dat het merendeel van de inwoners een groot vertrouwen heeft in instituties zoals het leger, politie, rechtspraak en media. Zo is in Fryslân vooral het vertrouwen in de politie groot (81%). Er is ook een groep die wantrouwend tegenover overheidsinformatie staat. Zij kunnen door afwegingen gebaseerd op foutieve informatie een gevaar vormen voor zichzelf en anderen.
Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie
Deze site is standaard ingesteld op 'cookies toestaan", om je de beste mogelijke blader ervaring te geven. Als je deze site blijft gebruiken zonder je cookie instellingen te wijzigen, of als je klikt op "Accepteren" hieronder, dan geef je toestemming voor het gebruik van Cookies.