Hoe inclusief is de Friese samenleving en is deze toegerust voor de toekomst? Planbureau Fryslân heeft de afgelopen vier jaar onderzoek gedaan naar de inclusieve samenleving. Tijdens de conferentie ‘De inclusieve samenleving is een werkwoord’ op donderdag 28 september gaan de aanwezigen met elkaar in gesprek over de conclusies en aanbevelingen van het planbureau.
Fryslân staat voor grote uitdagingen. Het aantal (oudere) ouderen neemt toe, het aantal mensen in de werkzame bevolking neemt af. Eenzaamheid is omvangrijk, de helft van de inwoners heeft overgewicht, een derde heeft één of meer chronische aandoeningen. Er spelen crises op gebieden als wonen, voeding, gezondheid, landbouw en milieu, migratie, financiën en energie.
Wat is er nodig voor een inclusieve samenleving in Fryslân in de komende twintig jaar? Hoe vangen we bijvoorbeeld de groeiende ouderenpopulatie, het toenemende personeelstekort, het afnemende aantal mantelzorgers en de grotere druk op zelf- en samenredzaamheid op? Hoe zorgen we, met al deze uitdagingen, voor een duurzame inclusieve samenleving?
Planbureau Fryslân heeft de afgelopen jaren onderzoek gedaan naar de inclusieve samenleving. De onderzoeken zoomen in op mensen die buiten de samenleving vielen of dreigden te vallen, zoals mensen die moeite hebben met lezen en schrijven of migranten. Er is ook onderzoek gedaan naar bijvoorbeeld mantelzorgers en vrijwilligers.
Op basis van al deze onderzoeken doet Planbureau Fryslân een aantal aanbevelingen. Voor een inclusieve samenleving in Fryslân, nu, maar ook in de toekomst, is onder andere versterken van de burgermaatschappij (vooral ontmoeting en netwerk) en het maatschappelijk middenveld (vooral lokale samenwerking) nodig. Ook belangrijk is het benadrukken van de kracht vanuit de Friese Paradox: Fryslân is ondanks de lagere economische standaard een gelukkige provincie met een sterke Mienskip.
Een volledig inclusieve samenleving is overigens een illusie. Beter is het om te spreken van een inclusieve houding, een voortdurend streven naar inclusie in een gezamenlijk zoekproces: “Inclusieve samenleving is een werkwoord.”
Onderzoeker Truus de Witte sluit met dit onderzoek haar werk af bij het planbureau in verband met pensioen. Lees hier haar afsluitende woorden in een persoonlijke noot.